ACETIC ACID (ASETİK ASİT) -
ACETIC ACID (ASETİK ASİT)
CAS No. : 64-19-7
EC No. : 200-580-7
Synonyms:
Acetic acid ; Asetik asit ; Glasiyal , Asetikasit ; Aseticacid ; asetic acid ; asetik acid ; acetik asit ; ethonik asit , etonik asit ; ethonic asit ; etonik acid ; glacial acid , glasiyal acid ; asetik asit glasiyal ; metan karboksilik asit ; methanekarboksilik asit ; methanecarbocsilic acid ;methycarbocsilic acid ;
Acetic Acid Glacial; ACETIC ACID, GLACIAL; Acide acetique; acido acetico, de una concentracion superior al 10 por ciento, en peso, de acido acetico ; Aci-Jel; E 260; ESSIGSAEURE UEBER 10 BIS 40%; ESSIGSAEURE UEBER 40%; Essigsaure; Ethanoic acid; Ethanoic acid monomer; Ethylic acid; Glacial acetic acid; Methanecarboxylic acid; Vinegar acid Vinegar (when dilute); Hydrogen acetate; Methanecarboxylic acid Ethanoic acid ; Acetic acid (aqueous), Ethanoic acid, Glacial acetic acid (pure compound), Methanecarboxylic acid ; Acetic acid; Ethanoic acid; Ethylic acid; Methanecarboxylic acid; Glacial acetic acid; Vinegar acid Acetic acid, methane carboxylic acid; ethanoic acid ; 200-580-7 64-19-7 Acetic acid Acid, Acetic; Acide acétique Acido acetico ättiksyra azido azetikoa azijnzuur CH3CO2H CH3COOH Essigsäure Ethanoic acid; etikkahappo Glacial acetic acid; EINECS 200-580-7; MeCO2H MeCOOH Methanecarboxylic acid; methyl carboxylic acid; MFCD00036152; MFCD00036287; Molybdic acid Octan barnaty Octowy kwas Octowy kwas; Pyroacetic acid; PYROACETIC ETHER; IODINE CHLORIDE; IODINE MONOCHLORIDE; IODINE MONOCHLORIDE SOLUTION, WIJS; IODINE-MONOCHLORIDE, WIJS; IODINE SOLUTION ACCORDING TO WIJS; IODOCHLORIDE; IODOMONOCHLORIDE; WIJ`S IODINE SOLUTION; WIJS` REAGENT; Acetasol; aceticacid(non-specificname); aceticacid(solutionsgreaterthan10%) ; Glacial acetic acid ; Ethanoic acid ; Ethylic acid ;Acetic acid ; Asetik asit ; Glasiyal , Asetikasit ; Aseticacid ; asetic acid ; asetik acid ; acetik asit ; ethonik asit , etonik asit ; ethonic asit ; etonik acid ; glacial acid , glasiyal acid ; asetik asit glasiyal ; metan karboksilik asit ; methanekarboksilik asit ; methanecarbocsilic acid ;methycarbocsilic acid ; Acetic Acid Glacial; ACETIC ACID, GLACIAL; Acide acetique; acido acetico, de una concentracion superior al 10 por ciento, en peso, de acido acetico ; Aci-Jel; E 260; ESSIGSAEURE UEBER 10 BIS 40%; ESSIGSAEURE UEBER 40%; Essigsaure; Ethanoic acid; Ethanoic acid monomer; Ethylic acid; Glacial acetic acid; Methanecarboxylic acid; Vinegar acid Vinegar (when dilute); Hydrogen acetate; Methanecarboxylic acid Ethanoic acid ; Acetic acid (aqueous), Ethanoic acid, Glacial acetic acid (pure compound), Methanecarboxylic acid ; Acetic acid; Ethanoic acid; Ethylic acid; Methanecarboxylic acid; Glacial acetic acid; Vinegar acid Acetic acid, methane carboxylic acid; ethanoic acid ; 200-580-7 64-19-7 Acetic acid Acid, Acetic; Acide acétique Acido acetico ättiksyra azido azetikoa azijnzuur CH3CO2H CH3COOH Essigsäure Ethanoic acid; etikkahappo Glacial acetic acid; EINECS 200-580-7; MeCO2H MeCOOH Methanecarboxylic acid; methyl carboxylic acid; MFCD00036152; MFCD00036287; Molybdic acid Octan barnaty Octowy kwas Octowy kwas; Pyroacetic acid; PYROACETIC ETHER; IODINE CHLORIDE; IODINE MONOCHLORIDE; IODINE MONOCHLORIDE SOLUTION, WIJS; IODINE-MONOCHLORIDE, WIJS; IODINE SOLUTION ACCORDING TO WIJS; IODOCHLORIDE; IODOMONOCHLORIDE; WIJ`S IODINE SOLUTION; WIJS` REAGENT; Acetasol; aceticacid(non-specificname); aceticacid(solutionsgreaterthan10%) ; Glacial acetic acid ; Ethanoic acid ; Ethylic acid ; Methanecarboxylic acid ; Glacial acetic acid; Acetic acid solution; acetic acid 50%; acetic acid, of a concentration of more than 10 per cent, by weight, of acetic acid; Acetic Acid Glacial BP; Natural Acetic Acid; Acetic acid (36%); Acetic acid,food grade; Acetic Acid Glacial; GAA; Acetic Acid, Glacial; Asetik asit; Acide acetique; Acetic Acid; Acetic Acid; Acetik Acit; Asetik acit; asetik acide; acetik asid; asetic acid; asetic acide; Asetikasit; Asetique asit; Acideacetique; AceticAcid; ASETİK ASİT; ACİDE ACETİQUE; ACETİC ACİD; ACETİC ACİD; ACETİK ACİT; ASETİK ACİT; ASETİK ACİDE; ACETİK ASİD; ASETİC ACİD; ASETİC ACİDE; ASETİKASİT; ASETİQUE ASİT; ACİDEACETİQUE; ACETİCACİD; asetik asit; acide acetique; acetic acid; acetic acid; acetik acit; asetik acit; asetik acide; acetik asid; asetic acid; asetic acide; asetikasit; asetique asit; acideacetique; Methanecarboxylic acid ; Glacial acetic acid; Acetic acid solution; acetic acid 50%; acetic acid, of a concentration of more than 10 per cent, by weight, of acetic acid; Acetic Acid Glacial BP; Natural Acetic Acid; Acetic acid (36%); Acetic acid,food grade; Acetic Acid Glacial; GAA; Acetic Acid, Glacial; Asetik asit; Acide acetique; Acetic Acid; Acetic Acid; Acetik Acit; Asetik acit; asetik acide; acetik asid; asetic acid; asetic acide; Asetikasit; Asetique asit; Acideacetique; AceticAcid; ASETİK ASİT; ACİDE ACETİQUE; ACETİC ACİD; ACETİC ACİD; ACETİK ACİT; ASETİK ACİT; ASETİK ACİDE; ACETİK ASİD; ASETİC ACİD; ASETİC ACİDE; ASETİKASİT; ASETİQUE ASİT; ACİDEACETİQUE; ACETİCACİD; asetik asit; acide acetique; acetic acid; acetic acid; acetik acit; asetik acit; asetik acide; acetik asid; asetic acid; asetic acide; asetikasit; asetique asit; acideacetique; aceticacid; Asetik Asit; Acide Acetique; Acetic Acid; Acetic Acid; Acetik Acit; Asetik Acit; Asetik Acide; Acetik Asid; Asetic Acid; Asetic Acide; Asetikasit; Asetique Asit; Acideacetique; Aceticacid
acetic acid; ethanoic acid Asetik asit ; Glasiyal , Asetikasit ; Aseticacid ; asetic acid ; asetik acid ; acetik asit ; ethonik asit , etonik asit ; ethonic asit ; etonik acid ; glacial acid , glasiyal acid ; asetik asit glasiyal ; metan karboksilik asit ; methanekarboksilik asit ; methanecarbocsilic acid ;methycarbocsilic acid ;
Acetic Acid Glacial; ACETIC ACID, GLACIAL; Acide acetique; acido acetico, de una concentracion superior al 10 por ciento, en peso, de acido acetico ; Aci-Jel; E 260; ESSIGSAEURE UEBER 10 BIS 40%; ESSIGSAEURE UEBER 40%; Essigsaure; Ethanoic acid; Ethanoic acid monomer; Ethylic acid; Glacial acetic acid; Methanecarboxylic acid; Vinegar acid Vinegar (when dilute); Hydrogen acetate; Methanecarboxylic acid Ethanoic acid ; Acetic acid (aqueous), Ethanoic acid, Glacial acetic acid (pure compound), Methanecarboxylic acid ; Acetic acid; Ethanoic acid; Ethylic acid; Methanecarboxylic acid; Glacial acetic acid; Vinegar acid Acetic acid, methane carboxylic acid; ethanoic acid ; 200-580-7 64-19-7 Acetic acid Acid, Acetic; Acide acétique Acido acetico ättiksyra azido azetikoa azijnzuur CH3CO2H CH3COOH Essigsäure Ethanoic acid; etikkahappo Glacial acetic acid; EINECS 200-580-7; MeCO2H MeCOOH Methanecarboxylic acid; methyl carboxylic acid; MFCD00036152; MFCD00036287; Molybdic acid Octan barnaty Octowy kwas Octowy kwas; Pyroacetic acid; PYROACETIC ETHER; IODINE CHLORIDE; IODINE MONOCHLORIDE; IODINE MONOCHLORIDE SOLUTION, WIJS; IODINE-MONOCHLORIDE, WIJS; IODINE SOLUTION ACCORDING TO WIJS; IODOCHLORIDE; IODOMONOCHLORIDE; WIJ`S IODINE SOLUTION; WIJS` REAGENT; Acetasol; aceticacid(non-specificname); aceticacid(solutionsgreaterthan10%) ; Glacial acetic acid ; Ethanoic acid ; Ethylic acid ;Acetic acid ; Asetik asit ; Glasiyal , Asetikasit ; Aseticacid ; asetic acid ; asetik acid ; acetik asit ; ethonik asit , etonik asit ; ethonic asit ; etonik acid ; glacial acid , glasiyal acid ; asetik asit glasiyal ; metan karboksilik asit ; methanekarboksilik asit ; methanecarbocsilic acid ;methycarbocsilic acid ; Acetic Acid Glacial; ACETIC ACID, GLACIAL; Acide acetique; acido acetico, de una concentracion superior al 10 por ciento, en peso, de acido acetico ; Aci-Jel; E 260; ESSIGSAEURE UEBER 10 BIS 40%; ESSIGSAEURE UEBER 40%; Essigsaure; Ethanoic acid; Ethanoic acid monomer; Ethylic acid; Glacial acetic acid; Methanecarboxylic acid; Vinegar acid Vinegar (when dilute); Hydrogen acetate; Methanecarboxylic acid Ethanoic acid ; Acetic acid (aqueous), Ethanoic acid, Glacial acetic acid (pure compound), Methanecarboxylic acid ; Acetic acid; Ethanoic acid; Ethylic acid; Methanecarboxylic acid; Glacial acetic acid; Vinegar acid Acetic acid, methane carboxylic acid; ethanoic acid ; 200-580-7 64-19-7 Acetic acid Acid, Acetic; Acide acétique Acido acetico ättiksyra azido azetikoa azijnzuur CH3CO2H CH3COOH Essigsäure Ethanoic acid; etikkahappo Glacial acetic acid; EINECS 200-580-7; MeCO2H MeCOOH Methanecarboxylic acid; methyl carboxylic acid; MFCD00036152; MFCD00036287; Molybdic acid Octan barnaty Octowy kwas Octowy kwas; Pyroacetic acid; PYROACETIC ETHER; IODINE CHLORIDE; IODINE MONOCHLORIDE; IODINE MONOCHLORIDE SOLUTION, WIJS; IODINE-MONOCHLORIDE, WIJS; IODINE SOLUTION ACCORDING TO WIJS; IODOCHLORIDE; IODOMONOCHLORIDE; WIJ`S IODINE SOLUTION; WIJS` REAGENT; Acetasol; aceticacid(non-specificname); aceticacid(solutionsgreaterthan10%) ; Glacial acetic acid ; Ethanoic acid ; Ethylic acid ; Methanecarboxylic acid ; Glacial acetic acid; Acetic acid solution; acetic acid 50%; acetic acid, of a concentration of more than 10 per cent, by weight, of acetic acid; Acetic Acid Glacial BP; Natural Acetic Acid; Acetic acid (36%); Acetic acid,food grade; Acetic Acid Glacial; GAA; Acetic Acid, Glacial; Asetik asit; Acide acetique; Acetic Acid; Acetic Acid; Acetik Acit; Asetik acit; asetik acide; acetik asid; asetic acid; asetic acide; Asetikasit; Asetique asit; Acideacetique; AceticAcid; ASETİK ASİT; ACİDE ACETİQUE; ACETİC ACİD; ACETİC ACİD; ACETİK ACİT; ASETİK ACİT; ASETİK ACİDE; ACETİK ASİD; ASETİC ACİD; ASETİC ACİDE; ASETİKASİT; ASETİQUE ASİT; ACİDEACETİQUE; ACETİCACİD; asetik asit; acide acetique; acetic acid; acetic acid; acetik acit; asetik acit; asetik acide; acetik asid; asetic acid; asetic acide; asetikasit; asetique asit; acideacetique; Methanecarboxylic acid ; Glacial acetic acid; Acetic acid solution; acetic acid 50%; acetic acid, of a concentration of more than 10 per cent, by weight, of acetic acid; Acetic Acid Glacial BP; Natural Acetic Acid; Acetic acid (36%); Acetic acid,food grade; Acetic Acid Glacial; GAA; Acetic Acid, Glacial; Asetik asit; Acide acetique; Acetic Acid; Acetic Acid; Acetik Acit; Asetik acit; asetik acide; acetik asid; asetic acid; asetic acide; Asetikasit; Asetique asit; Acideacetique; AceticAcid; ASETİK ASİT; ACİDE ACETİQUE; ACETİC ACİD; ACETİC ACİD; ACETİK ACİT; ASETİK ACİT; ASETİK ACİDE; ACETİK ASİD; ASETİC ACİD; ASETİC ACİDE; ASETİKASİT; ASETİQUE ASİT; ACİDEACETİQUE; ACETİCACİD; asetik asit; acide acetique; acetic acid; acetic acid; acetik acit; asetik acit; asetik acide; acetik asid; asetic acid; asetic acide; asetikasit; asetique asit; acideacetique; aceticacid; Asetik Asit; Acide Acetique; Acetic Acid; Acetic Acid; Acetik Acit; Asetik Acit; Asetik Acide; Acetik Asid; Asetic Acid; Asetic Acide; Asetikasit; Asetique Asit; Acideacetique; Aceticacid
acetic acid; ethanoic acid
64-19-7
Ethylic acid
Glacial acetic acid
Acetic acid, glacial
Methanecarboxylic acid
Acetic acid glacial
Vinegar acid
Acetasol
Asetik asit
Asetik asit
Asetik asit-2D-skeletal.svg
Asetik asit-CRC-GED-3D-balls-B.png
Asetik asit-2D-flat.png
Asetik asit-CRC-GED-3D-vdW-B.png
Asetik asit.jpg
IUPAC adı[gizle]
Asetik asit[1][2]
Sistematik ad[gizle]
Etanoik asit
Diğer adlar[gizle]
Sirke (seyrek olduğunda); Hidrojen asetat; Metankarboksilik asit[3][4]
Tanımlayıcılar
Kısaltmalar AcOH
Asetik asit CAS numarası 64-19-7
PubChem 176
Asetik asit EC numarası 200-580-7
Asetik asit UN numarası 2789
DrugBank DB03166
KEGG D00010
MeSH Acetic+acid
Asetik asit ChEBI 15366
RTECS numarası AF1225000
SMILES
[göster]
Beilstein 506007
Gmelin veritabanı 1380
ChemSpider 171
3DMet B00009
Asetik asit Özellikler
Asetik asit Kimyasal formül C2H4O2
Asetik asit Molekül kütlesi 60,05 g mol-1
Asetik asit Görünüm Renksiz sıvı
Asetik asit Koku Keskin, sirke gibi
Asetik asit Yoğunluk 1.049 g cm-3
Asetik asit Erime noktası
16-17 °C; 61-62 °F; 289-290 K
Asetik asit Kaynama noktası
118-119 °C; 244-246 °F; 391-392 K
Asetik asit Çözünürlük (su içinde) Karışabilir.
log P -0.322
Asitlik (pKa) 4.76[5]
Baziklik (pKb) 9.24 (Asetat iyonunun bazikliği)
Tehlikeler
NFPA 704
NFPA 704.svg230
Parlama noktası 40 °C (104 °F; 313 K)
Öztutuşma
sıcaklığı 427 °C (801 °F; 700 K)
Patlama sınırları 4-16%
ABD maruz
kalma limiti (PEL) TWA 10 ppm (25 mg/m³)
LD50 3.31 g kg-1, oral (sıçan)
Belirtilmiş yerler dışında verilmiş olan veriler, Standart sıcaklık ve basınçtadır. (25 °C, 100 kPa)
Bilgi kutusu kaynakları
Asetik asit veya etanoik asit CH3COOH formüllü bir organik asittir, sirkeye ekşi tadını ve keskin kokusunu vermesiyle bilinir. Karboksilik asitlerin en küçüklerindendir (en küçük olan formik asittir). Doğada karbonhidratların yükseltgenmesiyle oluşur. Sanayide asetik asit hem biyolojik yolla hem de sentetik yolla imal edilir. Tuz ve esterine asetat denir. Suda tamamen çözünür.
kipedi, özgür ansiklopedi
Gezinti kısmına atlaArama kısmına atla
Asetik asit
Acetic-acid-2D-skeletal.svg
Acetic-acid-CRC-GED-3D-balls-B.png
Acetic-acid-2D-flat.png
Acetic-acid-CRC-GED-3D-vdW-B.png
Acetic acid.jpg
IUPAC adı[gizle]
Asetik asit[1][2]
Sistematik ad[gizle]
Etanoik asit
Diğer adlar[gizle]
Sirke (seyrek olduğunda); Hidrojen asetat; Metankarboksilik asit[3][4]
Tanımlayıcılar
Kısaltmalar AcOH
CAS numarası 64-19-7
PubChem 176
EC numarası 200-580-7
UN numarası 2789
DrugBank DB03166
KEGG D00010
MeSH Acetic+acid
ChEBI 15366
RTECS numarası AF1225000
SMILES
[göster]
Beilstein 506007
Gmelin veritabanı 1380
ChemSpider 171
3DMet B00009
Özellikler
Kimyasal formül C2H4O2
Molekül kütlesi 60,05 g mol-1
Görünüm Renksiz sıvı
Koku Keskin, sirke gibi
Yoğunluk 1.049 g cm-3
Erime noktası
16-17 °C; 61-62 °F; 289-290 K
Kaynama noktası
118-119 °C; 244-246 °F; 391-392 K
Çözünürlük (su içinde) Karışabilir.
log P -0.322
Asitlik (pKa) 4.76[5]
Baziklik (pKb) 9.24 (Asetat iyonunun bazikliği)
Tehlikeler
NFPA 704
NFPA 704.svg230
Parlama noktası 40 °C (104 °F; 313 K)
Öztutuşma
sıcaklığı 427 °C (801 °F; 700 K)
Patlama sınırları 4-16%
ABD maruz
kalma limiti (PEL) TWA 10 ppm (25 mg/m³)
LD50 3.31 g kg-1, oral (sıçan)
Belirtilmiş yerler dışında verilmiş olan veriler, Standart sıcaklık ve basınçtadır. (25 °C, 100 kPa)
Bilgi kutusu kaynakları
Asetik asit veya etanoik asit CH3COOH formüllü bir organik asittir, sirkeye ekşi tadını ve keskin kokusunu vermesiyle bilinir. Karboksilik asitlerin en küçüklerindendir (en küçük olan formik asittir). Doğada karbonhidratların yükseltgenmesiyle oluşur. Sanayide asetik asit hem biyolojik yolla hem de sentetik yolla imal edilir. Tuz ve esterine asetat denir. Suda tamamen çözünür.
İçindekiler
1 Kullanımı
1.1 Sirke
1.2 Sanayi
2 Etkileri
3 Kaynakça
Kullanımı
Sirke
Sirke genelde %4-5 oranında asetik asit içerir ama turşu kurmak için kullanılan sirkelerde bu oran %18'e varır. Sirkenin oluşturduğu asitli ortam gıdaların bozulmasına neden olacak çoğu mikroorganizmanın büyümesini engeller. Bu yüzden turşulama sebzelerin ömrünü uzatmak için etkili bir yöntemdir.
Sanayi
Donmuş asetik asit
Sanayide asetik asitin geniş bir kullanım alanı vardır, çoğu kimyasalın üretiminde hammadde olarak kullanılır. En önemli kullanımı vinil asetat üretimidir ve bundan elde edilen polivinil asetat tahta tutkalı olarak kullanılır. Bunu asetik anhidrit ve asetik ester üretimi izler. Sirke üretiminde kullanımı nispeten önemsizdir. Asetik asitin bir diğer önemli kullanımı çözücü olaraktır. PET plastiklerin üretiminde kullanılan tereftalik asit üretiminde asetik asit çözücü olarak kullanılır, bu kullanım asetik asitin tüm kullanımının %5-10'unu oluşturur. Asetik asit gıda sanayisinden tampon özelliğinden dolayı E260 adıyla bir katkı maddesi olarak kullanılır.
Asetik asidin türevlerinin de çeşitli kullanımları vardır. Örneğin, Sodyum asetat dokuma sanayinde ve gıda katkı maddesi olarak (E262) kullanılır. Selüloz asetat fotoğraf filmi üretiminde kullanılır.
Asetik asidin zayıf bir asit olması onun özellikle ev içinde temizleme amacıyla kullanılmasının nedenidir. Seyreltik asetik asit (sirke) çaydanlıkların kireçten arındırılmasında, cam ve diğer parlak yüzeylerdeki madenî birikmeleri temizlemekte kullanılabilir.
Etkileri
Emniyet ikazı
Yoğun asetik asit cildi yakar, göze kalıcı zarar verir ve ciltte kabarcıklar oluşmasına neden olur. Etkileri birkaç saat sonra hissedilir. Bu etkilerden korunmak için nitril koruma eldivenleri giyilir . Asetik asit 39 °C üzerinde tutuşabilir, havayla patlayıcı karışımlar oluşturabilir.
%25'den daha yoğun asetik asit labarutuarlarda çekerocak altında kullanılmalıdır. Seyreltik asetik asit zararsızdır, ama daha kuvvetli çözeltileri insan ve hayvanlar için zararlıdır. Sindirim sistemine ciddi hasar verebilir ve kan asitliğini ölümcül oranda değiştirebilir.
Kullanımı
Sirke
Sirke genelde %4-5 oranında asetik asit içerir ama turşu kurmak için kullanılan sirkelerde bu oran %18'e varır. Sirkenin oluşturduğu asitli ortam gıdaların bozulmasına neden olacak çoğu mikroorganizmanın büyümesini engeller. Bu yüzden turşulama sebzelerin ömrünü uzatmak için etkili bir yöntemdir.
Sanayi
Donmuş asetik asit
Sanayide asetik asitin geniş bir kullanım alanı vardır, çoğu kimyasalın üretiminde hammadde olarak kullanılır. En önemli kullanımı vinil asetat üretimidir ve bundan elde edilen polivinil asetat tahta tutkalı olarak kullanılır. Bunu asetik anhidrit ve asetik ester üretimi izler. Sirke üretiminde kullanımı nispeten önemsizdir. Asetik asitin bir diğer önemli kullanımı çözücü olaraktır. PET plastiklerin üretiminde kullanılan tereftalik asit üretiminde asetik asit çözücü olarak kullanılır, bu kullanım asetik asitin tüm kullanımının %5-10'unu oluşturur. Asetik asit gıda sanayisinden tampon özelliğinden dolayı E260 adıyla bir katkı maddesi olarak kullanılır.
Asetik asidin türevlerinin de çeşitli kullanımları vardır. Örneğin, Sodyum asetat dokuma sanayinde ve gıda katkı maddesi olarak (E262) kullanılır. Selüloz asetat fotoğraf filmi üretiminde kullanılır.
Asetik asidin zayıf bir asit olması onun özellikle ev içinde temizleme amacıyla kullanılmasının nedenidir. Seyreltik asetik asit (sirke) çaydanlıkların kireçten arındırılmasında, cam ve diğer parlak yüzeylerdeki madenî birikmeleri temizlemekte kullanılabilir.
Etkileri
Emniyet ikazı
Yoğun asetik asit cildi yakar, göze kalıcı zarar verir ve ciltte kabarcıklar oluşmasına neden olur. Etkileri birkaç saat sonra hissedilir. Bu etkilerden korunmak için nitril koruma eldivenleri giyilir . Asetik asit 39 °C üzerinde tutuşabilir, havayla patlayıcı karışımlar oluşturabilir.
%25'den daha yoğun asetik asit labarutuarlarda çekerocak altında kullanılmalıdır. Seyreltik asetik asit zararsızdır, ama daha kuvvetli çözeltileri insan ve hayvanlar için zararlıdır. Sindirim sistemine ciddi hasar verebilir ve kan asitliğini ölümcül oranda değiştirebilir.
ASETİK ASİT
Görünümü : Renksiz Sıvı Haldedir.
Kimyasal Adı : E260, Sirke Asidi, Etanoik Asit
Kimyasal Formülü : CH3COOH
Ambalaj Şekli : 60 kg. lık Bidonlarda, 1 Tonluk Konteynerlarda
Tanımı ve Kullanım Alanları :
Sanayide biyolojik ve sentetik yollar ile imal edilir. Tuz ve esterine asetat denir. Suda tamamen çözünür. Zayıf bir asittir. Asetik asidin glasiel asetik asit türü % 99,5 saf asetik asit içermektedir. Asetik asidin bu % 99,5'lik glasiel formu 17°C'de katılaşır ve kristalimsi buz taneciklerine benzer bir yapı oluşturur.
Kullanım Alanları
Sirke imalatında kullanılır. Ayrıca turşu yapımında mikroorganizmaların oluşmasını engelleyerek sebzelerin bozulmasını engeller.
Sanayide çoğu kimyasalın üretiminde hammadde olarak kullanılır. Özellikle vinil asetat üretiminde kullanılır, bundan elde edilen polivinil asetat tahta tutkalı olarak kullanılır.
Çözücü olarak sanayide kullanılır. Örneğin, PET plastiklerin üretiminde kullanılan tereftalik asitin üretiminde çözücü olarak kullanılır. Bu kullanım asetik asitin tüm kullanımı içerisinde %5-10 oranındadır.
4. Gıda sektöründe tampon olarak kullanılır. Asitlik sağlayıcı, koruyucu, lezzet verici olarak kullanılır.
Asetik asit, etanoik asit ya da sirke asidi olarak ta anılan, CH3COOH açık formüllü, C2H4O2 kapalı formüllü organik bir asittir. Sirkenin keskin kokusunu ve ekşi tadını veren asittir. Karboksilik asitler arasında en önemlisi ve en küçüğüdür. Karbonhidratların doğada yükseltgenmesiyle elde edilir. Sanayi sektöründe biyolojik ve sentetik olarak elde edilebilir. Suda tamamen çözünen asetik asidin tuz ve esterine asetat adı verilir. Kimya sektöründe etanoik asit olarak anılır. Saf asetik asit keskin, renksiz, iğneleyici bir kokuda olup, 118 derecede kaynar, 16,7 derecede donar. Suya karıştığında suyu çeker, cildi tahriş eder ve metalleri aşındırır. Şarap ya da mayanın mayalanmasıyla elde edilen sirkenin temel maddesi asetik asittir.
Asetik asidin elde edilmesi
Bazı meyve sularında bulunan şeker mayaların etkisiyle birlikte etil alkole dönmektedir. Bu alkol de micoderma denen bakteriyle asetik aside dönüşmektedir. Bu yöntemin dışında asetik asit, etil alkolün oksidasyonuyla, metil alkol reaksiyonuyla elde edilebilir. Eczacılık alanında asetik asit en önemli kimyasaldır. Örneğin aspirin üretiminde kullanılır. Mikrop ve haşere öldüren bakır asetat ile bakır aseto arsenitin başlangıç maddesi asetik asittir. Selüloz triasetat üretiminde kullanılır. Bundan asetat iplikleri oluşturulur. Bunlardan da fotoğraf filmi, ışığı geçiren kağıtlar elde edilir. Yine asetik asitten üretilen etil asetat vernik üretiminde kullanılmaktadır. Matbaa sektöründe kullanılan metal asetatların da başlangıç maddesidir.
örünümü : Renksiz Sıvı Haldedir.
Kimyasal Adı : E260, Sirke Asidi, Etanoik Asit
Kimyasal Formülü : CH3COOH
Ambalaj Şekli : 60 kg. lık Bidonlarda, 1 Tonluk Konteynerlarda
Tanımı ve Kullanım Alanları :
Sanayide biyolojik ve sentetik yollar ile imal edilir. Tuz ve esterine asetat denir. Suda tamamen çözünür. Zayıf bir asittir. Asetik asidin glasiel asetik asit türü % 99,5 saf asetik asit içermektedir. Asetik asidin bu % 99,5'lik glasiel formu 17°C'de katılaşır ve kristalimsi buz taneciklerine benzer bir yapı oluşturur.
Kullanım Alanları
Sirke imalatında kullanılır. Ayrıca turşu yapımında mikroorganizmaların oluşmasını engelleyerek sebzelerin bozulmasını engeller.
Sanayide çoğu kimyasalın üretiminde hammadde olarak kullanılır. Özellikle vinil asetat üretiminde kullanılır, bundan elde edilen polivinil asetat tahta tutkalı olarak kullanılır.
Çözücü olarak sanayide kullanılır. Örneğin, PET plastiklerin üretiminde kullanılan tereftalik asitin üretiminde çözücü olarak kullanılır. Bu kullanım asetik asitin tüm kullanımı içerisinde %5-10 oranındadır.
4. Gıda sektöründe tampon olarak kullanılır. Asitlik sağlayıcı, koruyucu, lezzet verici olarak kullanılır.
Asetik asidin kullanım alanları
Sirke yapımında: Sirkenin içeriği ortalama % 4-5 oranında asetik asit içermektedir. Turşu yapımında kullanılan sirkelerde ise, % 18 oranında asetik asit bulunabilir. Sirke oluşturduğu asitli ortam nedeniyle, besinlerin bozulmasına neden olan mikroorganizmaların büyümesini engellenmektedir. Turşu yapımında gıdaların ömrünü uzatmak için, sirke kullanımı oldukça etkilidir.
Sanayi sektöründe: Sanayide oldukça geniş bir kullanımı olan asetik asit, kimyasalların üretiminde hammadde olarak değerlendirilir. Vinil asetat üretiminde yoğun şekilde kullanılır. Bundan tahta tutkalı elde edilir. Asetik ester ve asetik anhidrit üretiminde de yararlanılır. Ayrıca çözücü olarak kullanılır. Pet plastik üretiminde kullanılan tereftalik asidin üretiminde çözücü olarak kullanılmaktadır. Bu asetik asidin kullanımının yaklaşık % 5-10 kadarını oluşturur. Gıda sektöründe tampon özelliği olduğundan, E260 olarak katkı maddesi olarak kullanılmaktadır. Bunun türevleri de farklı alanlarda kullanılmaktadır. E262 adıyla dokuma sektöründe ve gıda katkısı olarak sodyum asetat kullanılır. Fotoğraf filmi üretiminde selüloz asetat kullanılır. Zayıf bir asit olduğundan, ev temizliğinde yararlanılır. Özellikle çaydanlıkların kireçlerinin temizlenmesinde, parlak yüzeylerde ve camlardaki madeni birikimlerin temizlenmesinde kullanılır.
Asetik asit kullanılırken dikkat edilmesi gerekenler
Yoğun şekilde kullanımı cildi tahriş eder, gözlerde kalıcı hasarlar oluşturabilir, ciltte kabarcıklar meydana getirir. Kullanımdan sonra birkaç saatte bu etkiler görülebilir. Korunmak için nitril eldivenler kullanılmalıdır. 39 derecenin üzerinde tutuşma özelliği vardır. Bu nedenle havayla patlayıcı karışımlar meydana getirebilir. Yoğunluğu % 25 ten fazla olduğunda, keskinliği ve yakıcılığıyla laboratuvarda kullanılması çok zor olur. Seyreltilmiş asetik asit genellikle zararsızdır. Ancak kuvvetli çözeltiler sindirim sistemine hasar verebilir, kandaki asitliği ölümcül seviyede değiştirebilir.
Asetik asit ya da Avrupa Birliğinin verdiği adıyla E260 bitki ve hayvan dokularında doğal olarak bulunan bir organik asittir. Sirkenin başlıca bileşeni olan asetik asit ticari olarak bakteriyel fermentasyon ya da metanoldan kimyasal sentez yoluyla elde edilmektedir. Kimyada bilinirliği çok eski zamanlara dayanan asetik asit ilk defa 8. yüzyılda müslüman bilim adamı Cabir bin Hayyan tarafından sirkeden distilasyon yoluyla konsantre edilerek üretilmiştir. Gıda sanayinde katkı maddesi olarak ve sirke üretiminde kullanılan asetik asit kimya sanayinin çok önemli bir hammaddesidir. Yapışkan, boya ve çeşitli plastiklerin üretiminde kullanılan bileşiklerin elde edilmesinde asetik asit reaktif madde ya da çözücü olarak işlev görmektedir. Gıdalarda kullanımı ile ilgili bir sınırlama olmayan asetik asit ABD Gıda ve İlaç Dairesi tarafından katkı maddeleri için oluşturulan GRAS (Genellikle Güvenli Kabul Edilir) listesinde yer almaktadır.
